Tôi 43 tuổi, bị viêm gan một năm nay nhưng lại thích ăn gan gà, vịt, vợ bảo kiêng. Nhưng cũng có người khuyên ăn gan để bổ gan, tốt cho bệnh của tôi. Tìm kiếm lời khuyên y tế để được giúp đỡ. (Ngọc Thạch, Trà Vinh)
Phản ứng:
Gan là cơ quan nội tạng lớn nhất trong cơ thể, đảm nhận hơn 500 chức năng khác nhau như thanh lọc cơ thể, hỗ trợ tiêu hóa, chuyển hóa chất dinh dưỡng,… Tuy nhiên, theo thời gian, bên trong sẽ xảy ra những thay đổi. với nhiều yếu tố bên ngoài như ăn nhiều. dầu mỡ, rượu bia, thức ăn chứa nhiều hóa chất, tác dụng phụ của thuốc khiến tế bào Kupffer (tồn tại trong xoang gan) hoạt động quá mức. Những tế bào này giải phóng các chất gây viêm làm tổn thương tế bào gan và gây ra các bệnh về gan.
Bên cạnh việc điều trị, chế độ ăn uống cho người bệnh gan cũng cần được chú trọng. Người mắc các bệnh về gan như gan nhiễm mỡ, viêm gan, xơ gan thậm chí là ung thư gan có nên ăn gan không cũng là thắc mắc của nhiều người. Tuy nhiên, quan niệm ăn gan để bổ gan là hoàn toàn sai lầm. Về mặt khoa học, để biết một loại thực phẩm nào đó có tốt cho cơ thể hay không thì cần hiểu về thành phần và hàm lượng chất dinh dưỡng của nó.
Gan rất giàu chất dinh dưỡng, hàm lượng protein cao. Trong 100g gan heo có 18,9g protein, tiếp đến là gan gà, gan bò, gan vịt. Gan còn chứa nhiều vitamin A, B, D và axit folic, axit nicotinic có lợi cho sức khỏe. Lượng vitamin A trong gan cao hơn nhiều so với trong sữa, trứng, thịt và cá. Trong 100 g gan gà có 6.960 mcg vitamin A, ở gan lợn là 6.000 mcg, gan bò là 5.000 mcg.
Gan heo, bò, gà cũng có hàm lượng sắt với tỷ lệ tương ứng trong 100 g của mỗi loại là 12 g, 9 g, 8 g. Vì vậy, những người bị thiếu máu, suy nhược cơ thể nên bổ sung loại thực phẩm này. Hàm lượng vitamin C và selen cao trong gan cũng giúp tăng cường khả năng miễn dịch.
Với những giá trị dinh dưỡng này, gan là thực phẩm tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, gan có hàm lượng cholesterol cao nên ăn nhiều có thể gây phản tác dụng. Người bị bệnh gan nên hạn chế thực phẩm này vì gan chứa rất nhiều chất béo. Trong 100g gan gà, vịt, lợn lần lượt có 440 mg, 400 mg và 300 mg cholesterol.

Gan chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe nhưng người bệnh gan nên hạn chế. Hình ảnh: Freepik
Những người mắc bệnh gan đã bị suy giảm chức năng trao đổi chất. Khi cơ thể hấp thụ quá nhiều gan động vật có hàm lượng chất béo cao khiến cơ quan này phải làm việc quá sức, vô tình tạo thêm gánh nặng cho gan, khiến bệnh tiến triển nặng.
Người bị viêm gan, rối loạn chuyển hóa, người bị tăng cholesterol máu, thừa cân - béo phì, xơ vữa động mạch, tăng huyết áp và đái tháo đường không nên ăn gan động vật. Gan là thực phẩm giàu vitamin A và đồng. Ăn nhiều những thực phẩm này dễ dẫn đến ngộ độc đồng, ngộ độc vitamin A gây nhiều hậu quả nghiêm trọng. Vì vậy, mọi người không nên ăn gan hàng ngày. Người khỏe mạnh bình thường chỉ nên ăn 1 lần/tuần.
Để gan hoạt động tốt cần ăn uống khoa học, cân bằng các nhóm dưỡng chất, tăng cường thực phẩm dễ tiêu hóa như rau xanh, hoa quả tươi, các loại hạt, cá giàu omega-3, cá… Lối sống lành mạnh, duy trì tập thể dục tuổi 30 phút mỗi ngày, uống đủ nước, hạn chế bia rượu cũng rất tốt cho sức khỏe. Lựa chọn thực phẩm sạch, tránh thực phẩm bẩn, hóa chất độc hại từ sản phẩm cũng góp phần bảo vệ gan.
Thạc sĩ, bác sĩ Huỳnh Hoài Phương
Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM