Thấy con gái 14 tuổi sốt cao, kêu đau đầu, chị Hoàn (38 tuổi, Nam Định) tưởng con gái bị ốm. Nhưng đến ngày thứ 4, thấy con vẫn không hạ sốt, nửa đêm lại lên cơn co giật, chị vội đưa đi cấp cứu thì biết con bị viêm não - màng não.

Bệnh nhi được chuyển đến Khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) cấp cứu trong tình trạng sốt cao, khó thở, li bì, li bì.

PGS Nguyễn Tiến Dũng, Trưởng khoa Nhi cho biết, cháu Hoàn bị viêm não - màng não do virus. Rất may, sau một tuần điều trị, bệnh nhân giảm sốt, tinh thần khá hơn và không để lại biến chứng nặng.

Theo bác sĩ Dũng, hiện đang là đầu mùa viêm não, màng não nên cha mẹ cần hết sức cảnh giác. Bệnh thường xảy ra đột ngột, ở trẻ khỏe mạnh đột ngột sốt cao, co giật dẫn đến lừ đừ, hôn mê từ 1-3 ngày. Tiến triển của bệnh rất nhanh.

"Điều đáng nói, một khi trẻ vào viện, tình trạng thường nặng, co giật, rối loạn ý thức, đau đầu, nặng hơn là rối loạn nhịp thở, nhịp tim, thân nhiệt. Trong tuần đầu tiên, bệnh thường có biểu hiện không để lại triệu chứng, biến chứng gì?”, bác sĩ Dũng nói.

Viêm não thường gặp ở trẻ trên một tuổi, phổ biến nhất ở trẻ 3-15 tuổi. Biểu hiện lâm sàng ở trẻ viêm não rất đa dạng và thay đổi theo lứa tuổi. Bệnh thường bắt đầu với các triệu chứng sốt cao, nôn trớ, nhức đầu..., một số trẻ có thể bị tiêu chảy. Đặc biệt, khi trẻ kêu đau đầu nhiều, cha mẹ cần nghĩ ngay đến viêm não, viêm màng não và đưa trẻ đi khám.

Tác nhân gây bệnh có thể là vi rút viêm não Nhật Bản, thường gặp ở trẻ chưa được tiêm phòng hoặc tiêm phòng chưa đầy đủ. Nhóm nguyên nhân thứ hai là do vi rút đường ruột gây ra, bệnh phát triển bất thường, có trường hợp tự khỏi sau một tuần mà không để lại di chứng gì. Ngược lại, có những người bệnh nặng và chết rất nhanh. Hiện chưa có vắc-xin cho nhóm vi-rút này.

Ngoài ra, trẻ bị viêm não, viêm màng não có thể là biến chứng của các bệnh truyền nhiễm thông thường như thủy đậu, quai bị… Hiện nay, trẻ hay gặp nhất là viêm não do virus đường ruột.

Diễn biến của bệnh không thể đoán trước, không thể đoán trước khi nào nó sẽ trở nên tồi tệ hơn. Vì vậy, nếu chẳng may trẻ bị ốm, cha mẹ nên cho trẻ ở nhà nghỉ ngơi hoàn toàn, đồng thời theo dõi sát sao các biểu hiện của trẻ. Nếu thấy trẻ bỏ ăn, bỏ chơi, không nói chuyện, chậm chạp, lừ đừ… cần đưa ngay đến cơ sở y tế, bác sĩ Dũng nói.

Bác sĩ Dũng khuyến cáo, để phòng bệnh, cha mẹ cần đưa trẻ đi tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản đầy đủ. Với nhóm vi rút đường ruột cần chú ý vệ sinh an toàn thực phẩm, chế biến sạch sẽ, ăn chín, uống sôi và rửa tay trước khi ăn.

Ngoài ra, hiện đang là thời điểm chuyển mùa, nhiệt độ ngày và đêm chênh lệch lớn. Vì vậy, cha mẹ cần cho con mặc quần áo phù hợp, không để quá nóng. Nếu trẻ sốt mà mặc quần áo nóng thì càng sốt cao hơn.

Đồng thời không kiêng tắm cho bé. Nguyên nhân là do trẻ bị sốt dễ đổ mồ hôi, nhất là vào mùa hè nắng nóng nên việc kiêng tắm gội chỉ khiến trẻ ngứa ngáy, khó chịu, quấy khóc. Thậm chí, một số bé không chịu được đã gãi nhiều gây chảy máu dẫn đến nhiễm trùng và bệnh nặng hơn.