Chỉ số axit uric thường được sử dụng để kiểm tra các tình trạng sức khỏe liên quan đến bệnh gút, sỏi thận, v.v.
Purin là chất có nhiều trong nội tạng động vật, thịt bò, đồ uống có cồn như rượu, bia,… Khi tiêu thụ những thực phẩm này, purin sẽ chuyển hóa thành axit uric. Thông thường, axit uric sẽ được hòa tan trong máu, sau đó đào thải ra ngoài theo nước tiểu. Tuy nhiên, do một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng tăng hoặc giảm đào thải axit uric khiến nồng độ axit uric trong máu tăng cao, các tinh thể axit uric hình thành và lắng đọng ở da, khớp, thận từ đó gây ra nhiều bệnh lý khác nhau.
Vì vậy, axit uric đóng vai trò rất quan trọng trong chẩn đoán và điều trị một số bệnh như gút, sỏi thận… Ngoài ra, chỉ số axit uric máu còn được dùng để theo dõi nồng độ axit uric của người bệnh. Bệnh nhân ung thư đang hóa trị hoặc xạ trị, đồng thời theo dõi nguy cơ lắng đọng urat ở thận và nguy cơ suy thận.
Nồng độ axit uric tăng cao có thể dẫn đến bệnh gút, được đặc trưng bởi sưng đau ngón chân. Hình ảnh: Freepik
ThS.BS Phạm Thu Phương, Khoa Cơ xương khớp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Hà Nội cho biết, để đo axit uric trong máu, người bệnh cần làm xét nghiệm định lượng axit uric. Để có kết quả chính xác, trước khi lấy máu xét nghiệm, người bệnh cần nhịn ăn khoảng 4-8 tiếng, không sử dụng thuốc, thực phẩm chức năng hay chất kích thích, rượu bia. Dữ liệu thu được từ thử nghiệm này cho thấy các kết quả như:
Cấp độ 1: Nồng độ acid uric máu < 6,5 mg/dl (< 380 μmol/lít), bình thường, an toàn.
Mức độ 2: Nồng độ acid uric máu 6,5-7,2mg/dl (380-420 μmol/lít), ngưỡng chấp nhận được.
Mức độ 3 và 4: Nồng độ axit uric trong máu lần lượt là 7,2-8,2mg/dl (420-480 μmol/lít) và 8,2-10 mg/dl (480-580 μmol/lít). Có thể xuất hiện một số dấu hiệu của cơn gút cấp với tần suất tăng dần với nồng độ axit uric cao.
Độ 5 và 6: Nồng độ acid uric trong máu từ 10-12 mg/dl (580-700 μmol/lít) và > 12 mg/dl (>700 μmol/lít) thường gặp ở bệnh gút mạn tính, khi bệnh gút mới xảy ra. hiện các hạt tophi dưới da.
Kỹ thuật viên thực hiện xét nghiệm và phân tích bệnh phẩm của bệnh nhân. Hình ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Nếu kết quả xét nghiệm cho thấy nồng độ axit uric trong máu vượt ngưỡng cho phép thì tùy vào tình hình sức khỏe của bệnh nhân mà bác sĩ sẽ chỉ định một số loại thuốc phù hợp. Lúc này, ngoài việc tuân thủ các chỉ định trong điều trị, bác sĩ Thu Phương đề nghị trong sinh hoạt, người bệnh cần lưu ý:
Chế độ ăn nên giảm đạm bằng cách hạn chế thức ăn giàu đạm gốc purin như hải sản, các loại thịt đỏ như trâu, bò, dê, nội tạng động vật… Món chua như nem, chả. , dưa hành, hoa quả chua, canh chua... cũng nên tránh vì có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi trong thận. Thay vào đó, người bệnh nên bổ sung các thực phẩm giàu chất xơ có tác dụng làm chậm quá trình hấp thu đạm và giảm hình thành axit uric như atiso, xà lách, cà rốt, bắp cải, dưa chuột…
Cẩn thận khi lựa chọn đồ uống, hạn chế sử dụng rượu bia và đồ uống có cồn vì chúng có thể làm tăng axit uric trong máu. Bạn nên bổ sung khoảng 2-3 lít nước lọc mỗi ngày. Đối với những người không mắc bệnh tim mạch, người bệnh có thể uống các loại nước khoáng có độ kiềm cao như nước soda… để kiềm hóa nước tiểu, tăng đào thải axit uric.
Tập thể dục thường xuyên để duy trì cân nặng khỏe mạnh. Thừa cân cũng làm tăng nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa, trong khi giảm cân quá nhanh, đặc biệt là bằng cách nhịn ăn có thể làm tăng nồng độ axit uric. Vì vậy, người bệnh nên xây dựng kế hoạch giảm cân lành mạnh bằng cách tập luyện thể dục thể thao điều độ, kết hợp với chế độ ăn uống khoa học.
Để duy trì nồng độ axit uric ở mức cho phép, người bệnh nên tuân thủ chỉ định của bác sĩ, thăm khám bệnh định kỳ hoặc thăm khám ngay khi phát hiện những bất thường.
Phi Hồng
