Chùm ruột là cây gì? Công dụng và cách dùng ra sao?

Cây chùm ngây thường được người Việt Nam trồng để lấy bóng mát và làm nguyên liệu nấu ăn. Ngoài ra, loại cây này còn được dùng trong Đông y để chữa bệnh nhờ tác dụng trị ho, thanh nhiệt hiệu quả.

22/11/2022 | Giá trị dinh dưỡng đằng sau hương vị thơm ngon của quả mận
28 Tháng Mười | Những lợi ích của táo là gì? Điều gì xảy ra nếu bạn ăn quá nhiều táo?
17 Tháng Mười | Lợi ích sức khỏe của cam và một số lưu ý khi sử dụng?

1. Tổng quan về cây Dó bầu

Cụm ruột còn được gọi là cụm ruột, cụm ruột hoặc chùm ruột. Trong khoa học, người ta gọi loài cây này là Phyllanthus acidus, thuộc họ trúc đào.

Nơi đầu tiên tìm thấy ruột là ở Madagascar, một quốc đảo nằm ở Ấn Độ Dương. Ngày nay, mọc hoang ở nhiều nơi và được người dân ở các nước trong vùng nhiệt đới châu Á như Inđônêxia, Malaixia, Ấn Độ, Philippin và đảo Mangat trồng rộng rãi. Ở Việt Nam, chùm ruột được nhiều gia đình trồng làm cảnh hoặc dùng làm cây ăn quả, mứt.

Hoa tulip phát triển nhanh ở vùng khí hậu nhiệt đới, nhiều nắng và được nhân giống bằng cách gieo hạt trên đất tơi xốp, thoát nước nhanh.

Nhờ có tán lá xum xuê nên chùm ruột thường được người Việt trồng lấy bóng mát

Đây là loại cây gỗ nhỏ, thân nhẵn, cao trung bình 4-6cm, cao tối đa 10cm. Cành non màu xanh nhạt, khi lá già rụng sẽ để lại vết sẹo trên thân cây. Rễ rất khỏe, ăn sâu và lan rộng dưới lòng đất. Lá mềm và mỏng, mặt trên xanh nhạt, mặt dưới nhạt hơn, nhọn ở đầu phiến lá. Hoa nhỏ, màu đỏ, mọc thành chùm 4-7 hoa ở kẽ lá. Cả hoa đực và hoa cái đều có thể mọc trên cùng một cây.

Quả của cây mọc thành chùm, vỏ ngoài có màu xanh khi còn non, khi chín có màu vàng nhạt hoặc trắng sáp, đường kính trung bình của mỗi quả khoảng 5mm. Ở giữa mỗi quả có một hạt to và cứng.

2. Thành phần hóa học và công dụng của chùm ruột

2.1. Thành phần hóa học của ruột

Mỗi bộ phận của cây chứa các thành phần hóa học khác nhau, cụ thể là:

• Ruột quả: Trung bình trong mỗi quả sẽ chứa các chất như protid (0,73 – 0,9%), nước (89 – 91%), gluxit (5,89 – 7,2%), lipit (0,61 – 0,76%), axit axetic tạo độ chua. .(khoảng 1,7%), chất xơ, vitamin C (40%) giúp thanh nhiệt;

• Vỏ rễ: gồm Tanin, Axit Galic, Saponin, các hợp chất Triterpene như B-Amyrin, Phyllanthol và nhiều axit Phenol;

• Hiện nay, chưa có thông tin nghiên cứu về thành phần hóa học cụ thể của các bộ phận khác của cây nhưng các nhà khoa học cũng chỉ ra rằng vỏ và rễ có độc, tuyệt đối không được uống.

2.2. Những công dụng tuyệt vời của cỏ cà ri

• Theo ghi nhận của Tạp chí Sinh học Nhiệt đới Châu Á - Thái Bình Dương, cỏ cà ri có tác dụng chống viêm và giảm đau do loại cây này giàu chất chống oxy hóa;

• Theo một tài liệu đăng trên tạp chí European Journal of Pharmacology, chiết xuất thu được từ lá của cây cỏ cà ri có tác dụng bổ trợ hiệu quả trong điều trị tăng huyết áp;

• Trong Tạp chí Y học Nhiệt đới Châu Á Thái Bình Dương, lá chùm ngây cũng được sử dụng như một phương thuốc để bảo vệ gan khỏi tác dụng của paracetamol trong trường hợp quá liều.

Mứt vỏ bưởi thơm ngon, ngọt dịu

• Lá lốt có vị chua nhẹ, tính sát trùng cao, giải độc, long đờm, thông họng;

• Chùm ngây có tính mát, chua ngọt với công dụng chính là bổ máu, bổ gan, thanh nhiệt giải độc. Từ đó giúp cải thiện chức năng hoạt động của gan, hỗ trợ điều trị xơ gan và các vấn đề khác về gan;

• Rễ có tính nóng, có tác dụng khử và chống nọc rắn.

3. Cách sơ chế và sử dụng các bộ phận của cây cỏ ba lá

Tùy thuộc vào mục đích sử dụng, các bộ phận của cây có thể được xử lý theo những cách khác nhau, ví dụ:

• Lá dùng tươi, dùng dưới các dạng như: nấu nước tắm hoặc giã lá, đắp ngoài giúp chữa mề đay, lở ngứa,…;

• Quả được dùng nguyên quả để làm mứt hoặc mứt với đường, hoặc ép làm nước giải khát;

• Vỏ của thân cây thường được sấy khô, nghiền thành bột và được sử dụng với các thành phần khác.

4. Kể tên một số bài thuốc từ ruột non để chữa bệnh

Ngoài dùng để chế biến các món ăn ngon, chùm ruột còn là một vị thuốc quý dùng để:

• Cải thiện triệu chứng đau nhức chân, lưng, bẹn: giã lá chùm ruột trộn với hạt tiêu, đắp vào chỗ đau;

• Chữa ghẻ, mề đay, lở ngứa hoặc vết thương ngoài da: vỏ thân phơi khô, tán bột, chưng với dầu dừa bôi lên da hàng ngày cho đến khi vết thương trên da được cải thiện rõ rệt. kể;

• Ngâm rượu chùm ruột: Vỏ chùm ruột phơi khô, nghiền thành bột mịn rồi ngâm với rượu trắng với liều lượng: 200g bột chùm ruột ngâm với 1 lít rượu trắng, ngâm 10 ngày là dùng được. có thể lấy ra sử dụng. . Rượu vỏ bưởi có những công dụng sau:

• Làm lành vết thương ngoài da, chữa lở loét: bôi rượu ngâm mật ong hàng ngày;

• Đau họng, nhức răng: Ngậm rượu trong 5-10 phút thì nhổ ra rồi súc miệng bằng nước ấm.

Nó không chỉ là nguyên liệu chế biến món ăn mà còn là vị thuốc quý

Một số lưu ý quan trọng khi dùng chùm ruột chữa bệnh:

• Uống rượu ngâm chùm ruột hay nước sắc chùm ruột có thể gây ra một số tác dụng phụ từ nhẹ đến nặng như nhức đầu, nặng bụng;

• Rễ và vỏ cây có chứa độc tố nên bạn tuyệt đối không được sờ hoặc uống trực tiếp dịch chiết của những bộ phận này;

Như vậy, lá lốt không chỉ là loài cây quen thuộc với nhiều người dân Việt Nam mà còn là vị thuốc quý dùng để chữa nhiều bệnh trong dân gian. Tuy nhiên, để bài thuốc này phát huy hết tác dụng cũng như tránh những biến chứng nguy hiểm khi sử dụng, bạn nên tham khảo ý kiến ​​của các chuyên gia y tế trước.