Nhiệt độ cao khiến thực phẩm dễ ôi thiu nhanh hơn, nếu không được chế biến và bảo quản an toàn sẽ làm tăng nguy cơ ngộ độc.

Thời gian gần đây xảy ra nhiều vụ ngộ độc thực phẩm do chế biến và bảo quản không đảm bảo vệ sinh. Ngoài ra, nguyên nhân ngộ độc còn do nhiễm vi sinh vật (vi khuẩn, vi rút…) hoặc độc tố của một số loại nấm, cóc, cá nóc; thực phẩm bị ô nhiễm...

Đặc biệt, trong thời tiết nắng nóng, nhiệt độ môi trường tăng cao, Thạc sĩ, bác sĩ Huỳnh Hoài Phương (Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh) cũng lưu ý người dân. nên cẩn trọng hơn trong việc bảo quản, chế biến thực phẩm và ăn uống. Bởi nhiệt độ cao là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn, nấm mốc và nhiều tác nhân gây hại khác sinh sôi và phát triển nhanh chóng. Các trường hợp tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa, ngộ độc thực phẩm thường do các loại vi khuẩn như Salmonella, Botulinum, E. Coli, Campylobacter, Listeria... gây ra.

Thời tiết nắng nóng cũng khiến thực phẩm nhanh hỏng, dễ ôi thiu nếu không được bảo quản đúng cách. Ở nhiệt độ khoảng 32-43 độ C, vi khuẩn phát triển nhanh nhất, có thể nhân đôi chỉ sau 20 phút.

Thời gian gần đây, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh tiếp nhận các trường hợp rối loạn tiêu hóa và ngộ độc thực phẩm. Anh Nguyễn Tấn Phong (40 tuổi, Q.12, TP.HCM) ăn hải sản chế biến sẵn tại quán, vài giờ sau bị nôn, đau bụng, đi ngoài phân lỏng... Tình trạng ngày càng nặng nên anh đã đi đến bệnh viện. . bệnh viện. Siêu âm cho thấy viêm ruột, xét nghiệm máu cho thấy phản ứng viêm tăng lên, kèm theo rối loạn điện giải do nôn và phân lỏng. Bệnh nhân được dùng kháng sinh, truyền dịch và điều trị các triệu chứng kèm theo. Bệnh nhân được xuất viện sau 3 ngày khi tình trạng cải thiện. Một trường hợp khác là anh Thanh Hùng (32 tuổi, quận Gò Vấp, TP HCM) bị đau bụng, đi ngoài phân lỏng, sốt, nôn ói sau khi ăn bún riêu vào buổi trưa. Sau 3 ngày điều trị, ông đã khỏi các triệu chứng ngộ độc thực phẩm.

Theo bác sĩ Hoài Phương, nguy cơ ôi thiu hoặc nhiễm vi khuẩn gây bệnh rất cao ở các thực phẩm có nguồn gốc động vật, giàu chất béo và đạm như thịt, cá, hải sản, sữa... Tình trạng ngộ độc cũng thường xuyên xảy ra. Khi ăn những thực phẩm chưa được nấu chín hoặc còn tái như rau sống, sushi, chả giò... Các bác sĩ cũng khuyến cáo người dân cẩn trọng khi sử dụng những thực phẩm được bảo quản trong hộp, chai, lọ đậy kín. chẳng hạn như: dưa cải bắp; thịt, cá đóng hộp… vì có nguy cơ gây ngộ độc do vi khuẩn yếm khí Clostridium botulinum. Không nên ăn tiết canh lợn, gà, vịt... vì chứa nhiều vi khuẩn và ký sinh trùng như liên cầu lợn, giun sán. Những món ăn này không có tác dụng bổ máu, giải nhiệt mùa nắng nóng như nhiều người lầm tưởng.

Ngoài ra, nhiệt độ cao cũng khiến hệ miễn dịch của cơ thể dễ bị tổn thương, nhất là ở trẻ nhỏ và người già. Khi tiếp xúc với độc tố vi khuẩn trong thực phẩm, cơ thể sẽ kém khả năng chống chọi.

Thịt gà dễ bị nhiễm khuẩn khi còn nóng và cần được xử lý hợp vệ sinh.  Ảnh: Freepik

Thịt gà dễ bị nhiễm khuẩn khi còn nóng và cần được xử lý hợp vệ sinh. Hình ảnh: Freepik

Ngộ độc thường xảy ra vài phút, vài giờ hoặc vài ngày sau khi ăn thực phẩm bị ô nhiễm. Tùy theo chất độc mà các triệu chứng ở dạ dày, ruột, thần kinh... có thể khác nhau. Người có các dấu hiệu như sốt, nôn, tiêu chảy, đau quặn bụng... cần đến cơ sở y tế để thăm khám. Tiêu chảy kéo dài, phân có máu, mất nước, trụy tim mạch, sốc nhiễm trùng... là những biểu hiện ngộ độc thực phẩm nặng. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh nhân có nguy cơ tử vong.

Khi người bệnh có các dấu hiệu, triệu chứng tương tự như ngộ độc thực phẩm cần đến bệnh viện ngay. Từ đó, bác sĩ thăm khám và điều trị kịp thời, tránh nhiễm trùng nhiễm độc nặng và loại trừ các tình huống cấp cứu nguy hiểm như viêm ruột thừa cấp hay các bệnh lý ngoại khoa khác trong ổ bụng.

Để phòng tránh ngộ độc, người tiêu dùng nên chọn mua thực phẩm tươi ngon, có nhãn mác, đảm bảo chất lượng. Chế biến và bảo quản thực phẩm phải đảm bảo vệ sinh. Nấu chín thức ăn, nước uống là cách để vi khuẩn, vi rút bị tiêu diệt.

Thức ăn đã nấu chín có thể để ở nhiệt độ phòng và nên ăn trong vòng 2 giờ. Tuy nhiên, trong điều kiện thời tiết nắng nóng, thời gian để thực phẩm ngoài môi trường không nên lâu như trên mà nên sử dụng ngay. Nếu dùng không hết nên bảo quản trong tủ lạnh dưới 5 độ C. Trời càng nóng, thực phẩm càng dễ biến chất và hư hỏng, nhất là ở nhiệt độ từ 40-60 độ C. Vì vậy, để tránh bị ngộ độc Ngộ độc thực phẩm trong mùa hè, người dân nên nấu vừa đủ ăn, ăn thức ăn sau khi chế biến chưa quá 2 giờ.

Khi nhiệt độ cao, các loại rau, củ, quả, thịt, cá dễ hỏng, nên tránh để trong môi trường phòng quá lâu (khoảng 1 ngày) vì chúng nhanh héo và biến chất. Rau củ quả sau khi mua về, gia đình nên rửa sạch, cho vào tủ lạnh và dùng trong khoảng 3 ngày đến 1 tuần. Tuy nhiên, tùy từng loại rau củ, không phải loại nào cũng cần bảo quản trong tủ lạnh. Chẳng hạn, hành tây, khoai tây... rất dễ bị ôi thiu, giảm hương vị và độ ngon khi bảo quản trong tủ lạnh. Với những thực phẩm này, nên để nơi thoáng mát trong bếp, ít ánh sáng, không quá 3 ngày.

Thịt, cá khi mua về cần rửa sạch ngay và cho vào ngăn mát tủ lạnh hoặc ngăn đá tủ lạnh, không để ở nhiệt độ phòng. Thời gian sử dụng tối đa là 3-5 ngày. Vào những ngày nắng nóng, rã đông thực phẩm ở nhiệt độ phòng có thể làm tăng nguy cơ nhiễm vi khuẩn. Cách tốt nhất là rã đông trong tủ lạnh.

Mọi người cần rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng và dung dịch sát khuẩn trước khi chế biến, trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh... Không hâm nóng thức ăn thừa nhiều lần. Khi đi ăn ngoài, các gia đình nên chọn những quán ăn đảm bảo vệ sinh, hạn chế vỉa hè, lòng đường, nhiều phương tiện... Tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể bằng cách ăn uống lành mạnh; tập thể dục thường xuyên, ngủ đủ giấc; Không hút thuốc, hạn chế rượu...

Kim Uyên

* Tên bệnh nhân đã được thay đổi.