Cháy nắng là do ảnh hưởng từ môi trường, còn nám da là do thay đổi nội tiết tố trong cơ thể; có thể phòng ngừa bằng cách ăn uống lành mạnh, dùng kem chống nắng.
TS.BS Đặng Thị Ngọc Bích (chuyên khoa Da liễu - Thẩm mỹ da, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM) cho biết, nám do nội tiết tố và cháy nắng có nhiều điểm khác biệt. Người bệnh cần tìm ra nguyên nhân gây nám da để có phương pháp điều trị phù hợp, tránh ảnh hưởng đến sức khỏe.
Tân Thường xảy ra do tác động của các yếu tố bên ngoài bao gồm tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, ánh sáng xanh cùng với bức xạ nhiệt từ các thiết bị điện tử, môi trường ô nhiễm như khói xe, khói bụi, hóa chất. … Sử dụng mỹ phẩm kém chất lượng, không rõ nguồn gốc, chứa corticoid để làm mỏng vùng kín. Da khi tiếp xúc với bức xạ mặt trời, bức xạ điện tử cũng gây nên tình trạng nám da. Chế độ ăn uống, thời gian nghỉ ngơi, thói quen sinh hoạt, chăm sóc da… là nguyên nhân khiến nám da xuất hiện.
Trong khi đó, nám nội tiết tố được hình thành do rối loạn nội tiết tố, làm mất cân bằng nội tiết tố trong cơ thể, kích thích sản sinh nhiều hắc tố melanin tạo nên vết nám trên bề mặt da. Sử dụng một số loại thuốc cũng làm rối loạn hormone gây ra sắc tố da.
Các yếu tố khiến nám da do nội tiết tố xuất hiện như: căng thẳng lâu ngày ảnh hưởng đến hoạt động của buồng trứng làm thay đổi nội tiết tố, sử dụng thuốc tránh thai chứa progestin, thay đổi nội tiết tố khi mang thai hoặc sau sinh, mãn kinh, kinh nguyệt không đều. Nám do nội tiết tố sẽ giảm khi cân bằng nội tiết trở lại bình thường. Ví dụ sau khi sinh em bé, nội tiết tố trở lại trạng thái bình thường thì nám do nội tiết tố sẽ giảm dần).

Bác sĩ Ngọc Bích soi da cho một phụ nữ tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh. Hình ảnh: Bệnh viện cung cấp
Làm thế nào để ngăn chặn?
Bác sĩ Ngọc Bích cho biết thêm, sau tuổi 30, nội tiết tố nữ sẽ bắt đầu giảm, sản sinh ít hơn. Sống lạc quan, thoải mái, bảo vệ làn da, tăng cường vận động để làm chậm tốc độ lão hóa, duy trì sắc đẹp. Điều trị nám do nội tiết tố là một quá trình lâu dài, cần tác động từ cả bên trong lẫn bên ngoài nên việc ngăn ngừa nám sẽ tốt hơn.
Nếu căng thẳng kéo dài làm tăng estrogen, gây rối loạn nội tiết tố trong cơ thể thì cần giữ tinh thần thoải mái, nghỉ ngơi, thư giãn hợp lý, tập thể dục thường xuyên. Chế độ ăn nên có nhiều loại thực phẩm, đặc biệt là thực phẩm giúp cân bằng estrogen như đậu nành, các chế phẩm từ đậu nành.
Mặc dù caffein trong trà, cà phê và ca cao giúp tập trung và tỉnh táo nhưng nó lại làm rối loạn nhịp tim và quá trình tiêu hóa, ảnh hưởng đến sự cân bằng nội tiết tố. Giấc ngủ đủ và sâu giúp ổn định cân bằng nội tiết tố, tái tạo nguồn năng lượng mới, phục hồi cơ thể sau một ngày làm việc.
Sử dụng kem chống nắng đều đặn hàng ngày kể cả khi không phải ra ngoài nắng cũng là cách ngăn ngừa nám và sạm da do nội tiết tố. Khi trên da xuất hiện những nốt mụn, bệnh nhân nên đi khám bác sĩ chuyên khoa da liễu. Tùy vào tình trạng nám da, bác sĩ da liễu sẽ phối hợp với bác sĩ chuyên khoa nội tiết - tiểu đường để điều trị nhằm cân bằng nội tiết tố, giúp làn da tươi sáng, rạng rỡ.
Hoa mận