(Dân trí) - Khi thời tiết thay đổi cũng là thời điểm trẻ dễ mắc bệnh nhất. Thời tiết se lạnh cuối năm là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn, vi rút, ký sinh trùng phát triển. Trong đó, tiêu chảy cấp là bệnh phổ biến nhất và có nguy cơ bùng phát thành dịch.
Tại Việt Nam, nguyên nhân gây tiêu chảy cấp nhập viện phổ biến nhất là Rotavirus. Theo khảo sát tại Bệnh viện Nhi đồng 1, có đến 67,4% trẻ nhập viện vì tiêu chảy cấp nhiễm Rotavirus.
Theo thống kê, có tới 95% trẻ em bị nhiễm vi rút rota ít nhất một lần trước 5 tuổi. Mỗi năm, bệnh tiêu chảy cấp do vi rút rota gây ra cướp đi sinh mạng của hơn 600.000 trẻ em trên toàn thế giới và tỷ lệ tử vong ở trẻ em rất cao ở các nước đang phát triển.
Triệu chứng và hậu quả của rotavirus
Virus Rota tấn công nhanh chóng vào hệ tiêu hóa non nớt của trẻ, gây tiêu chảy, nôn trớ dẫn đến mất nước và tử vong nhanh chóng nếu không được bù nước kịp thời. Loại virus này có thể tồn tại rất lâu ngoài môi trường và kháng lại các chất tẩy rửa thông thường như cồn, nước Javel nên tỷ lệ lây nhiễm rất cao. Rotavirus lây truyền chủ yếu qua phân, miệng và tay. Chúng được thải ra ngoài theo phân của trẻ và tồn tại nhiều ngày trên bề mặt các đồ vật xung quanh trẻ như bàn ghế, sàn nhà, đồ chơi, vật dụng trong nhà. Trẻ càng nhỏ bệnh càng nặng. Trẻ em trong giai đoạn phát triển từ 3-24 tháng tuổi là đối tượng dễ bị nhiễm rotavirus nhất. Nguy cơ lây nhiễm của trẻ nhỏ là rất cao vì chúng có xu hướng khép tay lại và vẫn chưa biết cách rửa tay.
Trường hợp điển hình, khi nhiễm virus Rota, trẻ nhỏ sẽ có các biểu hiện như sốt, quấy khóc, sau đó nôn trớ và tiêu chảy nặng. Nôn mửa và tiêu chảy có thể xảy ra tới 20 lần một ngày, phân thường lỏng, có thể có đờm mà không có máu.
Vì trẻ vừa nôn vừa tiêu chảy nhiều lần trong ngày nên cơ thể trẻ dễ mất nước cần nhập viện điều trị. Bệnh thường kéo dài từ 3 đến 9 ngày, nhưng quá trình phục hồi có thể mất đến ba tuần. Nếu không được điều trị bù nước kịp thời và phù hợp, trẻ sẽ bị mất nước trầm trọng, nhiễm toan, thậm chí tử vong. Sau một đợt ốm, trẻ có nguy cơ bị suy dinh dưỡng mặc dù được hỗ trợ dinh dưỡng hợp lý.
Điều trị và phòng ngừa rotavirus
Kháng sinh không có tác dụng đối với bệnh tiêu chảy cấp do rotavirus. Điều trị chủ yếu là phòng biến chứng mất nước, bù nước bằng đường uống và dinh dưỡng hợp lý. Do trẻ vừa bị tiêu chảy vừa bị nôn trớ nhiều lần trong ngày nên việc bù nước bằng đường uống thường gặp nhiều khó khăn. Trong những trường hợp này, trẻ phải nhập viện để truyền dịch qua đường tĩnh mạch.
Tiêu chảy do Rotavirus là một bệnh rất dễ lây lan và không thể ngăn ngừa bằng các biện pháp thông thường như rửa tay đúng cách, cung cấp nước sạch hoặc cải thiện điều kiện vệ sinh. Điều đáng mừng là hiện nay đã có những biện pháp hữu hiệu để phòng ngừa bệnh tiêu chảy do rotavirus. Vì bệnh thường gặp và nặng nhất ở trẻ nhỏ nên trẻ cần được tiêm vắc xin phòng bệnh càng sớm càng tốt. Cha mẹ có con dưới 6 tháng tuổi cần đưa trẻ đi khám ngay từ lần đầu tiên tại các bệnh viện sản, nhi, trung tâm y tế dự phòng trên địa bàn thành phố để được tư vấn các biện pháp phòng bệnh. trẻ em khỏi sự tấn công của rotavirus.
TS Hoàng Lê Phúc
Trưởng Khoa Tiêu Hóa - Bệnh Viện Nhi Đồng 1
