Ước tính có khoảng 5-25% người lớn bị tiêu chảy khi dùng thuốc kháng sinh. Mặc dù thuốc kháng sinh được sử dụng rộng rãi trong các trường hợp bệnh do vi khuẩn gây ra. Tuy nhiên, nhiều trường hợp sử dụng kháng sinh không đúng cách dẫn đến tác dụng phụ gây tiêu chảy.
02/06/2023 | Dùng kháng sinh dài ngày gây hại đường ruột như thế nào?
01/06/2023 | Kháng sinh tự nhiên an toàn hiệu quả ai cũng nên biết
05/06/2022 | Hướng dẫn cách sử dụng kháng sinh đường ruột an toàn hiệu quả
1. Nguyên nhân và biểu hiện tiêu chảy khi dùng kháng sinh
Một trong những tác dụng phụ phổ biến nhất của thuốc kháng sinh là tiêu chảy, xảy ra ở cả người lớn và trẻ em. Biểu hiện tiêu chảy khi dùng kháng sinh xảy ra khi bắt đầu điều trị 5-10 ngày hoặc sau thời gian điều trị.
Lý do
Thuốc kháng sinh được sử dụng để điều trị bệnh bằng cách ức chế hoặc tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh. Đối với một cơ thể bình thường, hệ vi khuẩn có lợi và có hại trong hệ tiêu hóa luôn ở mức cân bằng. Việc sử dụng kháng sinh có thể gây ra:
-
Phá vỡ cân bằng hệ vi sinh, vừa tiêu diệt vi khuẩn có hại, vừa tiêu diệt vi khuẩn có lợi trong đường ruột.
-
Tạo môi trường thuận lợi cho một số vi khuẩn có hại phát triển như vi khuẩn Salmonella.
-
Tạo điều kiện cho vi khuẩn mới xâm nhập và gây bệnh.
Thuốc kháng sinh có thể phá vỡ sự cân bằng của vi khuẩn đường ruột
Các yếu tố nguy cơ gây tiêu chảy khi dùng kháng sinh
Bất cứ ai cũng có thể bị tiêu chảy khi dùng thuốc kháng sinh, tuy nhiên, có một số tình huống nguy cơ cao cần lưu ý:
-
Những người có tiền sử tiêu chảy liên quan đến kháng sinh.
-
Sử dụng kháng sinh dài ngày hoặc điều trị phối hợp nhiều loại kháng sinh.
-
Người lớn từ 65 tuổi trở lên hoặc trẻ em dưới 5 tuổi.
-
Bệnh nhân được phẫu thuật cắt ruột thừa.
-
Bệnh nhân mắc các bệnh ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa như ung thư, viêm ruột, viêm đại tràng.
biểu hiện
Tiêu chảy liên quan đến kháng sinh có thể gây ra các triệu chứng từ nhẹ đến nặng.
-
Người bệnh sẽ có triệu chứng đi ngoài phân lỏng nhiều lần trong ngày.
-
Một số trường hợp nặng, người bệnh có dấu hiệu đi tiêu liên tục, phân lỏng có mủ hoặc máu, buồn nôn, nôn, đau bụng, chuột rút, sốt.
-
Nếu tình trạng tiêu chảy khi dùng kháng sinh diễn biến nặng mà không được xử lý kịp thời có thể dẫn đến biến chứng viêm dạ dày ruột, viêm đại tràng… gây mất nước, điện giải, tổn thương niêm mạc ruột.
Bệnh nhân dùng kháng sinh có thể bị tiêu chảy kéo dài với phân lỏng
2. Chẩn đoán và điều trị tiêu chảy khi dùng kháng sinh
Mặc dù hầu hết các trường hợp tiêu chảy do kháng sinh đều nhẹ và tự khỏi sau khoảng 2 ngày ngưng sử dụng. Tuy nhiên, trong mọi trường hợp không nên chủ quan mà tốt nhất nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để kiểm tra tình trạng sức khỏe.
Chẩn đoán tiêu chảy do kháng sinh
Trước tiên, các bác sĩ sẽ xem xét lịch sử lâm sàng và đơn thuốc của bệnh nhân để chẩn đoán. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định một số xét nghiệm chuyên khoa khác để đưa ra đánh giá chính xác nhất. Tùy vào tình trạng và mức độ bệnh mà bác sĩ sẽ tư vấn loại thuốc phù hợp cho từng bệnh nhân.
Điều trị tiêu chảy do kháng sinh
Bệnh nhân thường được ngừng dùng kháng sinh hoặc đổi sang loại khác không gây rối loạn đường ruột. Sau khi ngừng uống kháng sinh gây tiêu chảy, bệnh nhân có thể tự khỏi.
Tùy theo mức độ tiêu chảy mà bác sĩ có thể đưa ra lời khuyên phù hợp
Trong một số trường hợp tiêu chảy nặng do vi khuẩn mới gây viêm đại tràng, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh để tiêu diệt vi khuẩn. Trường hợp tiêu chảy do viêm đại tràng có thể tái phát nhiều lần sẽ được điều trị lại.
3. Làm gì để hạn chế tiêu chảy do kháng sinh?
Đối với những trường hợp tiêu chảy do dùng kháng sinh cần lưu ý một số biện pháp sau để hạn chế mức độ nặng hơn của tình trạng:
-
Để ngăn ngừa tình trạng mất nước và điện giải do tiêu chảy kéo dài, điều quan trọng là phải uống nhiều nước. Có thể thêm muối, đường, uống nước dừa hoặc các loại nước hoa quả không quá ngọt.
-
Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, cần tham khảo ý kiến bác sĩ về các dung dịch bù nước và điện giải.
-
Tham khảo ý kiến bác sĩ về men tiêu hóa hỗ trợ đường ruột.
-
Tuyệt đối tuân theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa trong quá trình sử dụng thuốc kháng sinh, không tự ý tăng giảm liều lượng, ngừng thuốc đột ngột hoặc kéo dài thời gian dùng thuốc.
-
Không tự ý mua thuốc chống tiêu chảy ở nhà thuốc khi chưa được bác sĩ thăm khám và kê đơn.
-
Tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ hoặc thông báo ngay cho bác sĩ khi thấy cơ thể có bất thường khi đang dùng thuốc kháng sinh.
-
Duy trì lối sống năng động cùng chế độ ăn uống khoa học, hạn chế thức ăn có quá nhiều tinh bột, không sử dụng đồ uống có cồn, rượu, bia hay chất kích thích kể cả sữa và các chế phẩm, tập thể dục thể thao thường xuyên.
-
Hạn chế những áp lực, căng thẳng trong cuộc sống, giữ cho tinh thần luôn thoải mái.
Trên đây là những thông tin liên quan đến tiêu chảy khi uống kháng sinh. Cách tốt nhất để khắc phục tình trạng tiêu chảy là bạn nên đến cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và bác sĩ chuyên khoa sẽ đưa ra lời khuyên phù hợp.
Uống nhiều nước để tránh mất nước và điện giải khi bị tiêu chảy
Nếu bạn đang cần một địa chỉ để khám và điều trị bệnh, bạn có thể lựa chọn Bệnh viện Đa khoa SK&DD. Tại đây, trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp điều trị nào sẽ có sự thăm khám kỹ lưỡng bởi các bác sĩ, giáo sư đầu ngành. Các bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị bệnh tốt nhất, hạn chế các tác dụng phụ gây ảnh hưởng đến sức khỏe bệnh nhân.
Đặc biệt, khi kê đơn kháng sinh cho bệnh nhân, các bác sĩ tại SK&DD sẽ đưa ra những lời khuyên hữu ích để hạn chế tình trạng tiêu chảy. Vì vậy, bạn có thể yên tâm gửi gắm niềm tin khám sức khỏe tại SK&DD. Để được tư vấn và hỗ trợ thêm về mọi vấn đề, vui lòng liên hệ hotline: 1900 56 56 56 .